Een implementatie-intentie is een zogenaamde zelfregulerende strategie in de gedragspsychologie. In de basis is het een ‘als…dan’ plan. Hiermee bereik je dat iemand zélf een bepaald gedrag vertoond waarvoor motivatie aanwezig maar dat volledig uit zichzelf niet zou plaatsvinden. Bijvoorbeeld omdat er in de praktijk nogal wat verschil zit tussen wat iemand in algemeenheid zegt te gaan doen en wat hij uiteindelijk daadwerkelijk doet. Een voorbeeld? De intentie om gezonder te worden is meestal groter dan de daadkracht om er daadwerkelijk iets voor doen, zoals sporten of gezonder eten.

Gezonder worden is hier de doel-intentie. Bij het gebruik van implementatie-intenties wordt het doelgedrag gekoppeld aan een bepaalde toekomstige gebeurtenis of gedrag. Denk aan wat, waar en wanneer. Een implementatie intentie kun je dus vertalen in ‘in welke situatie ga ik wat doen om mijn doel te bereiken’. Een trigger voor het gedrag.

Implementatie intenties toegepast

Deze techniek kan breed worden toegepast. In de gezondheidszorg; bijvoorbeeld bij medicijndiscipline. Je laat de doelgroep zelf een ‘implementatieplannetje’ maken. Dit kan heel eenvoudig in een als…dan scriptje. Bijvoorbeeld: “ALS ik ga avondeten DAN neem ik mijn medicijn”. Of “ALS ik het nieuws van 8 uur heb gekeken DAN ga ik een halfuur hardlopen”.

Een mooi voorbeeld is ook dat van een Amerikaanse verkiezing. Hoe hoger de opkomst, hoe beter (voor het democratisch proces). Maar in plaats van mensen te vragen een als-dan schemaatje te maken, stopten de onderzoekers postkaarten in de brievenbus met daarop vragen die varieerden in de concreetheid van het doelgedrag en methode van overtuigen. Het idee hierbij was dat in plaats van de doelgroep te vragen een plan te maken, je ze dit direct onbewust kan laten doen door ze de juiste vragen te stellen. Dus stuurde men in een bepaald gebied drie groepen mensen drie verschillende postkaarten met de teksten:

• Voting is an important responsibility (moreel appél)
• Voting is an important responsibility. Will you vote? (Vraag naar intentie, dit creëert commitment bij een positief antwoord)
• Voting is an important responsibility. What time will you vote? Where will you be coming from? What will you be doing beforehand? (Vraag naar implementatie intentie)

De laatste versie is dus duidelijk gekoppeld aan wat, waar, wanneer. De doelgroep werd als het ware gedwongen de stappen die tot de uitkomst ‘ik heb gestemd’ terug te redeneren. Hierdoor maakten ze die stappen ineens veel concreter en chronologischer voor zichzelf. En die laatste kaart scoorde, afhankelijk van de doelgroep, dan ook 4 tot 9 procentpúnt beter dan de andere versies. En dat kan voor het eindresultaat nogal wat uitmaken!

Een praktijkvoorbeeld uit de financiële dienstverlening

We hebben niet altijd de mogelijkheden om onze doelgroep een echt plan te laten maken. Daarom is versie met de ‘slimme vragen’ uiterst geschikt voor situaties en omgevingen waar geen interactie met de doelgroep mogelijk is. Dus voortbordurend op het laatste voorbeeld van het kaartje: Vraag de doelgroep wat de laatste stap zou zijn voordat zij het doelgedrag gaan vertonen. En dan zijn de mogelijkheden eindeloos! Bijvoorbeeld:

Wat is het laatste dat je moet doen voordat je je uitgaven gaat inventariseren? En op welk moment doe je dat?

Welke documenten moet je achterhalen voor je hypotheekaanvraag? Je laatste salarisstrook? Wanneer ontvang je die?

Wij zijn ook op koopavond open en zitten vlak bij het winkelcentrum. Dus geef nadat je je auto geparkeerd hebt gelijk even je kopie salarisstrook bij ons af.